نورالدین بوطرفه با بسته پیشنهادی خود به تهران آمده است. بستهای که بر مبنای آن اعضای اوپک مکلف به اجرای سهمیههایی میشوند که برایشان درنظر گرفته شده؛ یعنی هر کشور در محدوده تولید مشخص قرار میگیرد. وزیر انرژی الجزایر که دو ماه پیش کشورش میزبان نشست فوقالعاده اعضای اوپک بود، حالا برای بار دوم به تهران آمده تا از طرف ایران مطمئن شود که طرح فریز نفتی اجرا خواهد شد. طرحی که یکسال است کشور متبوعش و همتای ونزوئلایی و قطریاش بهشدت آن را دنبال میکنند. الجزایر از کشورهای پیگیر برای اجرای طرح فریز نفتی است. با این حال آخرین آمارها نشان میدهد که این کشور در یک ماه گذشته تولید نفت خود را ١٠٠ هزار بشکه افزایش داده است. بهطوری که هماکنون الجزایر یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه در روز نفت تولید میکند. این رقم از ماه ژانویه تا اکتبر نشان از افزایش ٨ درصدی تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد. بوطرفه دومین مهمان اوپکی وزارت نفت طی یک هفته گذشته است. اوایل هفته قبل هم محمد سانوسی بارکیندو، دبیرکل اوپک به دیدار زنگنه آمد تا از قطعی بودن تصمیم ایران برای اجرای طرح فریز نفتی اطمینان حاصل کند. بوطرفه شهریور ماه هم به تهران آمده بود. او تحلیلهای مثبتی از مذاکرات انجام شده با کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای اجرا شدن طرح فریز نفتی دارد. بنا به گفته بوطرفه «اگر اعضای اوپک در نشست ١٧١ که در وین برگزار میشود به توافق برسند، قیمت نفت در سال آینده میلادی به بشکهای ٥٠ الی ٥٥ دلار و در پایان سال به ٦٠ دلار میرسد. » پیشبینی خوشبینانه که حالا
با مشخص شدن مهمان جمهوریخواه کاخ سفید، کمی بعید به نظر میرسد. خاصه آنکه این مهمان، دونالد ترامپ تندرو باشد و بخواهد بر مواضع رقابتهای انتخاباتی خود مبنی بر تولید نفت شیل پایدار بماند.
سفری برای محکم کاری
یک پیشنهاد
بوطرفه تنها شش ماه است که وزیر انرژی الجزایر شده؛ او از ماه ژوئن (تیرماه) سال جاری به عنوان وزیر نفت الجزایر فعالیت میکند و نخستین سفرهای رسمی خود را به مقصد ایران انجام داده است. وزیر ٦٨ ساله الجزایری دارای دکترای اقتصادی سیاسی بینالمللی است. بوطرفه در سفری که شهریور ماه به تهران داشت، گفته بود که: « من و آقای زنگنه درباره نشست غیررسمی آینده کشورهای تولیدکننده نفت در الجزایر (که البته خود این کشور هم در شمار آنهاست) بحث و تبادل نظر کردیم. ما همچنین درباره بازار نفت و وضعیت آن صحبت کرده و در مجموع به این نتیجه رسیدیم که قیمت زیر ۵۰ دلار مناسب نیست و اینکه اعضای اوپک برای تعیین قیمتی بین ۵۰ تا ۶۰ دلار تلاش خواهند کرد. این موردی است که ما برای حصول آن تلاش میکنیم. همچنین ما به تشدید هماهنگیها برای حصول توافق همهجانبه بر سر مسائل مورد اختلاف اتفاق نظر داشتیم تا به این ترتیب وضعیت مناسب برای حصول توافق نهایی با همه اعضا در خصوص آنچه روی آن مذاکره میکنیم، فراهم شود. »
بوطرفه به خبرنگاران گفت: « در دیدار با وزیر نفت ایران سازوکارهای نشست عادی ١٧١ اوپک در ٣٠ نوامبر
(١٠ آذرماه) بررسی شد. پیشنهاد دولت الجزایر مبنی بر کاهش یک میلیون و ١٠٠ هزار بشکهای تولید اعضای اوپک در دیدار با وزیر نفت ایران ارایه شد. این پیشنهاد قرار است از سوی ایران بررسی شود و در نشست ١٧١ اعضای اوپک به جمعبندی نهایی برسیم. »
وزیر انرژی و معادن الجزایر همچنین از پیشنهاد کاهش تولید ٦٠٠ هزار بشکهای به کشورهای غیرعضو اوپک خبر داد و تاکید کرد: « باید جلو کاهش قیمت نفت که سبب آسیب به اقتصاد جهان شده است، گرفته شود. چشم امید ما به نشست آینده اوپک است تا بازار نفت از بحران کنونی نجات یابد. اگر اعضای اوپک در نشست ١٧١ به توافق برسند قیمت نفت در سال آینده میلادی به ٥٠ تا ٥٥ دلار برای هر بشکه و در پایان سال به ٦٠ دلار میرسد. اگر توافق انجام نشود پیشبینی این است که قیمت نفت به زیر ٥٠ دلار برای هر بشکه برود. »
بسته پیشنهادی بوطرفه چه بود؟
همان اندازه که نورالدین بوطرفه نسبت به دستیابی اعضای اوپک در جلسه ٣٠ نوامبر خوشبین است، بیژن زنگنه هم عنوان میکند که به توافق اعضای اوپک خوشبین است. بوطرفه درباره این خوشبینی به خبرنگاران گفته: « ما بسیار امیدواریم که توافق میان همه اعضای اوپک در ٣٠ نوامبر صورت گیرد. در همین فاصلهای که تا نشست پیشروی اوپک باقی مانده است ما و ایران به همراهی و هماهنگیهای خود ادامه میدهیم تا بتوانیم به توافق نهایی برسیم.»
بیژن زنگنه، وزیر نفت هم که این روزها آماده سفر برای شرکت در یکصد و هفتاد و یکمین اجلاس سالانه اوپک میشود، بعد از دیدار با وزیر نفت الجزایر گفت: «صحبتها حاکی از آن است که اوپک میتواند به یک توافق پایدار برای تولید خود و مدیریت بازار برسد. وزیر انرژی الجزایر تلاشهای ارزشمندی را در ماههای اخیر برای اینکه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) به مواضع مشترک برای کاهش تولید و مدیریت بازار برسد، انجام داده است. توافق الجزیره در چند ماه گذشته مبنی بر اینکه اوپک تولید خود را به روزانه ٣٢ میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه برساند، مدیون تلاشهای ایشان است.»
او درباره پیشنهاد وزیر انرژی الجزایر برای تخصیص مقدار تولید هر کشور عنوان کرد: «این پیشنهاد به دقت بررسی و تجزیه و تحلیل شد. ما قرار است دیدگاههای خود را درباره این پیشنهاد در نشست عادی ١٧١ اوپک که آخر هفته (چهارشنبه، ١٠ آذرماه) در وین برگزار میشود، ارایه دهیم. جریان عمومی و صحبتهای انجام شده حاکی از آن است که اوپک میتواند به توافقی پایدار برای تولید خود و مدیریت بازار برسد.»
زنگنه خوشبین است
خیلی از اعضای اوپک این روزها چشم به نتیجه چهارشنبه هفته جاری دوختهاند؛ خاصه آن کشورهایی که به دلیل کاهش بهای نفت در دو سال گذشته شرایط اقتصادی سختی را پشت سرمیگذارند. توافق اوپک برای فریز نفت، نشان داد که اوپک هنوز میتواند کارتل تاثیرگذار بر بازار نفت باشد، با این حال تحلیلگران بسیاری هم معتقدند، حتی اگر نظام سهمیهبندی و کاهش تولید نفت از سوی اوپک اجرایی شود، تولیدکنندگان قدر دیگری در بازار نفت مترصند که جای اوپک را بگیرند. این درحالی است که بازار جهانی نفت هماکنون بیش از دو میلیون بشکه نفت مازاد دارد. نفتی که بخش عمدهای از آن روی آب و در نفتکشها نگهداری میشود و میتواند تبعات زیست محیطی به همراه داشته باشد. شاید به همین دلیل تصمیم و نقش ایران در طرح فریز نفتی بسیار مهم است. درواقع سفرهای پیاپی وزرای پیگیری طرح فریز نفتی نشان میدهد که آنها (طراحان فریز نفتی) به دنبال ضمانت اجرا از سوی ایران برای اجرای فریز نفتی هستند. زنگنه درباره اینکه تصمیم اوپک چه تاثیری بر بازار نفت خواهد داشت، میگوید: اگر به توافق برسیم که من خوشبین هستم قیمتها افزایش مییاید و اقتصاد جهانی همچنین شرایطی را طلب میکند. او یکی از بحثهای جدی اوپک را در نشست چهارشنبه بررسی استثنا قرار گرفتن کشورهای ایران، لیبی و نیجریه عنوان میکند، درعین حال که درباره این سوال که آیا عراق درخواستی را برای مستثنی شدن از کاهش تولید نفت ارایه داده، میگوید: طبق اطلاعات ما، چنین درخواستی از سوی عراق ارایه نشده است. زنگنه درباره اینکه تا چه اندازه به اجرایی شدن تصمیم الجزایر در نشست ١٧١ اوپک امیدوار هستید، تاکید کرده: تصمیمهای نشست الجزایر را همه قبول دارند و هماکنون بحث بر سر چگونگی تقسیمبندی آن است. به توافق اعضای اوپک خوشبین هستم./ منبع: روزنامه اعتماد (دوشنبه هشتم آذرماه 95)